Họa sĩ Nguyễn Mai Hương là hậu duệ đời thứ 31 trong dòng họ vua Lý Thái Tổ, quê gốc ở Du Lâm, huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội. Chị sinh năm 1965, trong một gia đình, nối tiếp ba thế hệ làm nghề đồ họa và sáng tác mỹ thuật.
Suốt ba mươi năm, chị say mê với sắc màu và đoạt hàng chục giải thưởng trong nước và quốc tế, về cả hai lĩnh vực đồ họa và mỹ thuật. Mới đây chị đã đoạt giải xuất sắc tại Triển lãm Mỹ thuật quốc tế lần thứ 20 tổ chức tại Hàn Quốc, năm 2013.
Tác phẩm “Sông Hồng mùa lũ”
Tranh của họa sĩ Nguyễn Mai Hương để lại ấn tượng hiện đại, trẻ trung và giàu sức biểu cảm. Hiện chị đang vẽ nhiều tranh về Hà Nội và sẽ tham dự triển lãm chào mừng 60 năm, ngày Giải phóng Thủ đô (10-10-1954/10-10-2014).
Phiêu trong bầu trời vuông
Có thể nói hầu hết tranh của Nguyễn Mai Hương đều được thể hiện trong một kích thước tưởng như rất khuôn phép. Đó là hình vuông với các kích thước khác nhau. Những sáng tác tâm đắc và muốn trao gửi nhiều tâm sự và triết lý về sự sống, chị thường dùng các khung tranh hình vuông cỡ 100cm x100cm. Có người xem tranh, rồi nói Hương vẽ như mơ. Hẳn đúng.
Đó phải là một tư chất đầy suy cảm nhưng lại giàu chất thơ mới tạo được những cơn mơ trong tạo hình. Người xem có thể thấy sức chuyển động, uyển chuyển với sự hòa sắc đậm chất dịu dàng thầm kín trong tranh Nguyễn Mai Hương. Chúng ta có thể kể đến “Nhịp sống”, “Tìm”, “Bứt thoát”, hay như “Giấc mơ”, “Sông Hồng mùa lũ”, hoặc đó còn là “Phố nắng”, “Nhà thờ” cho đến “Tơ”…
Dường như tất cả đã đánh dấu một bước chuyển mạnh mẽ về phong cách hội họa của Nguyễn Mai Hương đã vượt qua cái thời của “Nhảy múa Tây Nguyên” hay “Phong cảnh Cát Bà”, hoặc “Kéo lưới”… Chị đúng là đã thoát khỏi chính mình và trao gửi tâm hồn lãng mạn trong các giai điệu mới lạ của tạo hình.
Sự mới lạ trong tranh của Nguyễn Mai Hương còn là điểm nhấn trong sự hòa sắc của tình yêu với thiên nhiên. Chị có những nét sáng tạo khi đưa được chất liệu của đời sống vào tranh. Đó có thể là những sợi lanh màu ghi, hay dải lụa màu vàng. Hoặc đây đó là chiếc chuông, chiếc nón được gắn vào tranh tạo nên sự hòa cảm bất ngờ và gần gũi với người xem. Rồi lại có khi vỏ sò, mảnh ốc long lanh ánh màu, một tình yêu thiên nhiên đem lại chất thơ hiện thực giàu sức tạo hình.
Thậm chí còn cả những sợi gai hay sợi dây thép ập vào tranh đem lại sự quặn thắt lòng người. Đó chính là những tác phẩm về đề tài Hà Nội của Nguyễn Mai Hương. Bức tranh “Sông Hồng mùa lũ” là một điển hình về sự căng sợi dây thép để vẽ chiếc cầu Long Biên bắc ngang sông Hồng. Đó là biểu tượng về thân phận bị thiên nhiên đe dọa, là sự chống chọi với mệnh trời là sức mạnh của cuộc sống con người.
Cũng như trong bức “Tơ” đoạt giải xuất sắc, tại Triển lãm Mỹ thuật quốc tế lần thứ 20 ở Hàn Quốc của Nguyễn Mai Hương, chị đã đưa một dải lụa thật vào trong tranh mà người xem không dễ nhận ra. Nhưng đó lại là điểm nhấn của tác phẩm, cũng như các sợi dây thép trong “Sông Hồng mùa lũ” vậy. Chất liệu của đời sống có giá trị nghệ thuật thực sự nếu họa sĩ vận dụng nó một cách đắc địa và tự nhiên nhất.
Sự sẻ chia bất ngờ
Một lần tình cờ vào dịp Ngày lễ Tình nhân đầu năm 2014, tôi được nghe ca sĩ, NSƯT Đức Long hát bài “Hoa Ti gôn” của nhạc sĩ Duy Quang. Đây là sự gặp gỡ kỳ lạ của ba con người. Một sự sáng tạo của họa sĩ Nguyễn Mai Hương qua bức tranh tĩnh vật “Hoa Ti gôn”. Hai là thi phẩm của nhà thơ Phạm Thái Ba khi tình cờ vào xem triển lãm tranh của Nguyễn Mai Hương, năm 2010. Nhà thơ tâm sự đây là một bức tranh giàu cảm xúc về Hà Nội. Đậm phong vị Hà Thành một thuở cổ kính vào thập niên 50.
Bức tranh đã gợi nhớ cho anh về nỗi niềm quê hương và tình yêu Hà Nội. Những vần thơ tuôn trào qua sắc màu tranh Hà Nội của Nguyễn Mai Hương một cách bất ngờ. Khi bài thơ được in trên báo Người Hà Nội, nhạc sĩ Duy Quang như bắt gặp được sự sẻ chia trong cảm xúc sáng tạo. Ông viết một mạch ca khúc phổ thơ Phạm Thái Ba.
Chỉ một tháng sau, NSƯT Đức Long dàn dựng và biểu diễn trên màn ảnh nhỏ. Không ngờ sức truyền cảm của ca khúc đã làm nên hiện tượng và trở thành ca khúc quen thuộc, thường được phát vào dịp Ngày lễ Tình nhân, trên sóng phát thanh và truyền hình hàng năm.
Nhưng đâu đã hết, tôi còn nghe chuyện một biên đạo múa đã sáng tác ngay sau khi xem tranh của Nguyễn Mai Hương mới là điều lạ lùng. Anh ta múa tại chỗ và mọi người rất tò mò, hỏi ra mới hay anh biểu hiện cảm xúc của mình qua bức tranh “Nhịp sống” của chị. Tôi hỏi, họa sĩ Nguyễn Mai Hương bẽn lẽn một lúc rồi mở máy cho tôi xem mấy bức ảnh chụp được người nghệ sĩ múa này đang biểu diễn tại phòng triển lãm tranh “Sắc cảm”. Quả là điều thú vị đối với một họa sĩ khi được bạn bè đồng nghiệp chia sẻ và bày tỏ sự đồng cảm với tác phẩm của mình.
Mộng mơ với “Phố”
Người ta nói tranh phố Hà Nội của Nguyễn Mai Hương ẩn chứa nhiều nỗi niềm. Sự ẩn mờ trong màn nhòe khói sương, ngôi nhà thờ của chị có nỗi niềm cần bày tỏ. Hay những chiếc nón treo trên mái phố đã làm dịu những xô đẩy của bao điều mới cũ đan xen. Cái mới phá cái cũ. Rêu phong như cố xanh hơn nương nhờ ở những chiếc nón quê kiểng đem lại ấn tượng khó phai. Người xem nhớ về con ngõ nhỏ đan xen lẩn khuất và cô đơn. Những mái ngói lô xô, cùng những cành lá thì thầm gầy guộc chính là niềm tâm sự của tác giả, như muốn gìn giữ một nét văn hóa “Thanh lịch Tràng An”.
Tôi sực nhớ có lần đến xưởng vẽ và cũng là gian tiếp khách của họa sĩ Nguyễn Mai Hương, trong một ngõ nhỏ ở phố Tân Ấp, bên sông Hồng, mới hay vì sao chị vẽ sông Hồng cuồn cuộn đến vậy. Có thể chị đã ngấm được hơi thở của con sông qua mỗi giấc mơ, trong từng lớp sóng mỗi mùa lũ về. Lần ấy tôi còn được ngắm một bức tranh cô bé ngồi bên cây đàn Piano. Đó là hình ảnh con gái của họa sĩ.
Tôi bỗng gọi tên cho bức tranh là “Cô bé Hà Nội”. Một chân dung Hà Nội chan chứa cảm xúc hơi thở phù sa sông Mẹ. Gương mặt hồn nhiên của Hà Nội như chào đón một tương lai đang tung đôi cánh thiên thần bay về cõi mơ. Vậy đó một Hà Nội của Nguyễn Mai Hương bao giờ cũng ngập tràn tình yêu thương và luôn luôn hướng về ánh sáng của sắc màu.
Đúng như họa sĩ Lê Quốc Bảo đã nói, ánh sáng là sự lãng mạn và trở thành nhân vật chính trong tranh của Nguyễn Mai Hương. Quả thế đôi mắt của cô bé Hà Nội đã nói lên điều đó. Một chân dung Hà Nội trẻ trung dưới ánh sáng của ngàn năm mộng mơ.
Vương Tâm
0 nhận xét:
Đăng nhận xét